در این اجلاس که ایت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران نیز حضور داشت، به صورت رسمی، عضویت کامل ایران در سازمان شانگهای توسط رییس جمهوری ازبکستان اعلام که با تشویق حاضران همراه شد.
به گزارش روز سه شنبه ایرنا، به اعتقاد کارشناسان سازمان همکاری شانگهای به سازمان بین المللی عمدتا متمایل به همکاری اقتصادی در آینده تغییر شکل خواهد داد. در کل می توان خاطر نشان کرد که پروسه ایجاد شراکت ها و ائتلاف ها در کل اوراسیا در چارچوب سازمان همکاری شانگهای سرعت می گیرد.
از نظر گسترش رتبههای سازمان همکاری شانگهای، یکی از مهمترین افزودهها در کوتاهمدت ایران بود که در دوره ریاست جمهوری هند در سال ۲۰۲۳ به عنوان عضو کامل و رسمی شرکت می کند. یکی دیگر از شرکت کنندگان بالقوه در روند الحاق، بلاروس است. همچنین ممکن است وضعیت عضویت شرکت کشورهایی مانند ترکیه، سریلانکا، کامبوج، نپال، جمهوری آذربایجان و ارمنستان (در حال حاضر در وضعیت شرکای گفتگوی سازمان همکاری شانگهای) افزایش یابد.
قالب سازمان همکاری شانگهای پلاس می تواند فراتر از اوراسیا باشد و شامل مشارکت بین اقتصادهای سازمان همکاری شانگهای و گروه های منطقه ای و کشورهای دیگر در قاره ها باشد.
این کارشناس اظهار داشت: از منظر راهبردی مهم است که مزیت های توأمان کردن توسعه ساختارهای بریکس و شانگهای(شانگهای پلاس) فراموش نشود. تلفیق پذیری این ساختارها، پلتفرم جهانی برای اقتصادهای در حال توسعه (بریکس پلاس) و پلتفرم اوراسیا (شانگهای پلاس) در خدمت توسعه هم افزایی «همپیوندی ائتلاف ها» در این حوزه ها خواهد بود.
یاروسلاو لیسووولیک مدیر برنامه باشگاه بین المللی مباحثه ای «والدای» در باره اهمیت و انتظارات گسترش سازمان همکاری شانگهای می گوید: با نگاه به آینده، سازمان همکاری شانگهای ممکن است نیاز به ایجاد روابط نزدیکتر با کشورهای جنوب شرقی آسیا، در درجه اول با آسه آن داشته باشد. همکاری نزدیک تر با کشورهای سنگین وزنی مانند اندونزی، ویتنام و مالزینیز به طور قابل توجهی پتانسیل اقتصادی سازمان را افزایش می دهد.
برخی از این کشورها ممکن است وضعیت ناظر در سازمان دریافت کنند. علاوه بر این، در سال ۲۰۲۲، کشورهایی مانند عربستان سعودی، قطر و مصر ممکن است وضعیت شرکای گفت وگوی سازمان همکاری شانگهای را دریافت کنند. همچنین در سال جاری، ممکن است مراحل مربوط به اعطای وضعیت مشابه به بحرین و مالدیو آغاز شود.
به گفته وی همچنین ممکن است ایجاد یک مسیر جداگانه در سازمان همکاری شانگهای برای ایجاد پیوند با نهادهای یکپارچگی منطقه ای برای توسعه اوراسیا، مانند شورای همکاری خلیج فارس ایجاد شود.
سازمان همکاری شانگهای علاوه بر گسترش عضویت خود، باید به یک سازمان بین المللی با تمرکز بیشتر بر همکاری اقتصادی تبدیل شود. چنین روندی باید به اقتصادهای در حال توسعه اجازه دهد تا اتحادیه های اقتصادی را در گستره وسیع اوراسیا تشکیل دهند که درنهایت سازمان همکاری شانگهای می تواند به یک پلتفرم کلیدی برای ایجاد اوراسیا بزرگ تبدیل شود.