با اینکه گازپروم، سازوکار و جزئیات بیشتر این طرح یا زمان آغاز اجرای آن را اعلام نکرده اما این تغییر روش دریافت گازبها، بخشی از سیاست کلی مسکو برای کاهش وابستگی به دلار آمریکا، یورو یا دیگر ارزهای بین المللی در سامانه های بانکداری یا بازرگانی روسیه است که از هنگام اعمال تحریم های غرب در پی حمله به اوکراین، تشدید شده است.
صادرات گاز روسیه به اروپا هنوز از طریق یک خط لوله دوره اتحاد شوروی که از اوکراین می گذرد و به رغم درگیری های نظامی، فعال باقی مانده و همچنین خط لوله سوث استریم که از خاک ترکیه می گذرد، ادامه دارد.
روسیه در آستانه حمله به اوکراین در ۲۴ فوریه (۵ اسفند ماه) قراردادی ۳۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلاری با چین برای افزایش صادرات گاز به این کشور همسایه امضا کرد. صادرات گاز روسیه به چین از اواخر ۲۰۱۹ از طریق “خط لوله گاز نیروی سیبری” به طول سه هزار کیلومتر آغاز شده و پوتین از این طرح به عنوان رویدادی واقعا تاریخی نه تنها برای بازار انرژی جهان، بلکه فراتر از آن برای روسیه و چین، ستایش کرد.
خط لوله نخست انتقال گاز “نیروی سیبری” که اکنون عملیاتی است در سال ۲۰۱۴ در منطقه یاکوتیا در شرق روسیه ساخته شده با طول سه هزار کیلومتر، سیبری را به استان هیلونگجیانگ در شمال غرب چین وصل می کند.
دمیتری پسکوف سخنگوی ریاست جمهوری روسیه، تحریم های اتحادیه اروپا، انگلیس و کانادا علت اصلی ناتوانی روسیه برای صادرات کامل گاز از طریق این خط لوله اصلی دانست که گاز را از طریق سن پترزبورگ و دریای بالتیک به آلمان می رساند.
این خط لوله گاز طبیعی را از ذخایر عظیم شبه جزیره یامال در غرب سیبری که منبع عمده صادرات گاز روسیه به اروپا بود، به چین انتقال خواهد داد که وارد کننده اصلی انرژی جهان به شمار می رود و مصرف آن همچنان در حال افزایش است.
شرکت بزرگ گازپروم روسیه پیشتر اعلام کرد که با امضای توافقنامه ای، از این پس بهای گاز صادراتی به چین را به جای دلار با یوان و روبل دریافت خواهد کرد.
اوخاناگین خورلسوخ رئیس جمهوری مغولستان روز پنجشنبه با حمایت از طرح ساخت خط لوله انتقال نفت و گاز از روسیه به چین از مسیر خاک مغولستان، خواستار بررسی توجیه های فنی و اقتصادی آن شده است.
پسکوف افزود: آشکار است که زندگی شهروندان، بازرگانان و شرکت های اروپایی دشوارتر می شود و البته شهروندان عادی این کشورها پرسش های بیشتر و بیشتری از سران کشورهایشان خواهند کرد.
هر چند به گفته کارشناسان انرژی، با توجه به این موضوع که انتظار نمی رود چین تا ۲۰۳۰ به واردات گاز اضافی از روسیه نیازمند شود، مذاکرات در این باره پیچیده خواهد بود.
سخنگوی کاخ کرملین روز یکشنبه با بیان این سخنان که عملیات ویژه نظامی روسیه در اوکراین طبق برنامه پیش می رود و به همه اهداف دست خواهد یافت، افزود: شرایط مسکو برای آتش بس تغییر نکرده و خواستار اجرای شرایط خود برای حل و فصل بحران اوکراین هستیم.